Trong bối cảnh kinh doanh chuyển đổi số nhanh chóng, thương mại điện tử (TMĐT) và kinh doanh online đang trở thành xu hướng chiếm đứng cao trong nhiều ngành nghề. Đi kèm sự phát triển nhanh chóng là nhu cầu hoàn thiện khuôn khổ thuế phù hợp với thực tiễn, đảm bảo công bằng, minh bạch. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về chính sách thuế với thương mại điện tử và kinh doanh online trong năm 2025.
Bối cảnh và sự cần thiết của chính sách thuế với thương mại điện tử
Sự phát triển mạnh mẽ của TMĐT đã tạo ra một môi trường kinh doanh đa dạng, năng động, phá bỏ rào cản địa lý và thời gian. Hàng triệu giao dịch được thực hiện mỗi ngày trên các nền tảng online, từ Facebook, Zalo cho đến các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, Lazada, Tiki,… Tuy nhiên, đi kèm với đó là những thách thức trong việc quản lý doanh thu, xác định nghĩa vụ thuế của các chủ thể kinh doanh, đặc biệt là cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ.
Việc ban hành và hoàn thiện chính sách thuế với thương mại điện tử là cần thiết vì những lý do sau:
- Đảm bảo công bằng: Ngăn chặn tình trạng thất thu thuế từ các hoạt động kinh doanh online trong khi các doanh nghiệp truyền thống vẫn phải tuân thủ nghiêm ngặt.
- Minh bạch hóa hoạt động: Giúp quản lý chặt chẽ hơn các giao dịch TMĐT, giảm thiểu các hoạt động phi pháp.
- Tạo môi trường kinh doanh lành mạnh: Khuyến khích sự cạnh tranh công bằng giữa các loại hình kinh doanh.
- Tăng nguồn thu ngân sách: Góp phần ổn định tài chính quốc gia để phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội.
- Hội nhập quốc tế: Nhiều quốc gia đã áp dụng các quy định chặt chẽ về thuế TMĐT, việc Việt Nam hoàn thiện chính sách thuế với thương mại điện tử là phù hợp với xu thế chung.
Năm 2025, cơ quan thuế tiếp tục tăng cường ứng dụng công nghệ để quản lý thuế đối với TMĐT, đặc biệt là thông qua việc kết nối và khai thác dữ liệu từ các sàn thương mại điện tử và ngân hàng.
Sự bùng nổ của thương mại điện tử đặt ra yêu cầu cấp thiết cho việc hoàn thiện chính sách thuế phù hợp.
Các đối tượng chịu thuế và loại thuế áp dụng cho kinh doanh online
Chính sách thuế với thương mại điện tử quy định rõ ràng về đối tượng chịu thuế và các loại thuế phải nộp, bao gồm cả doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh online.
1. Đối với doanh nghiệp kinh doanh online (Doanh nghiệp có mã số thuế)
Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực TMĐT hoặc có doanh thu từ kinh doanh online phải tuân thủ các quy định thuế như doanh nghiệp truyền thống, bao gồm:
- Thuế Giá trị gia tăng (GTGT): Doanh nghiệp phải nộp thuế GTGT trên doanh thu bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ online. Thuế suất phổ biến là 10%, hoặc 5% đối với một số mặt hàng, dịch vụ đặc thù, và 0% đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu. Doanh nghiệp cần xuất hóa đơn GTGT cho khách hàng theo quy định.
- Thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN): Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh online phải chịu thuế TNDN. Thuế suất phổ biến là 20%. Doanh nghiệp được trừ các chi phí hợp lý, hợp lệ khi xác định thu nhập chịu thuế.
- Thuế Môn bài (Lệ phí môn bài): Mức nộp phụ thuộc vào vốn điều lệ hoặc doanh thu của doanh nghiệp.
- Các loại thuế và phí khác (nếu có): Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với tiền lương của nhân viên, các loại phí, lệ phí chuyên ngành nếu ngành nghề kinh doanh yêu cầu.
2. Đối với cá nhân kinh doanh online (Hộ kinh doanh, cá nhân trực tiếp kinh doanh)
Chính sách thuế với thương mại điện tử quy định rõ cá nhân kinh doanh online (trên website, mạng xã hội, sàn thương mại điện tử) có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải nộp thuế. Nếu doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm thì không phải nộp thuế.
- Thuế GTGT: Áp dụng tỷ lệ 1% trên doanh thu đối với hoạt động phân phối, cung cấp hàng hóa (trừ trường hợp được miễn, giảm).
- Thuế TNCN: Áp dụng tỷ lệ 0.5% trên doanh thu đối với hoạt động phân phối, cung cấp hàng hóa.
- Thuế suất khác (nếu có): Đối với dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu, thuế GTGT là 5% và thuế TNCN là 2%.
Lưu ý quan trọng:
- Doanh thu để tính thuế là tổng doanh thu phát sinh từ hoạt động kinh doanh online (bao gồm cả doanh thu từ bán hàng trên website, mạng xã hội, và các sàn thương mại điện tử).
- Cá nhân kinh doanh online phải có mã số thuế cá nhân.
- Cơ quan thuế đang đẩy mạnh việc thu thập dữ liệu từ các sàn thương mại điện tử và tổ chức cung cấp dịch vụ trung gian thanh toán để quản lý chặt chẽ hơn.
>>> Xem thêm: Kế toán tài sản cố định: Quy trình, khấu hao và quản lý hiệu quả
Vai trò của sàn thương mại điện tử trong kê khai và nộp thuế
Từ năm 2022, Nghị định 126/2020/NĐ-CP và Thông tư 40/2021/TT-BTC đã quy định trách nhiệm của các sàn thương mại điện tử trong việc cung cấp thông tin cho cơ quan thuế. Đến năm 2025, vai trò này sẽ ngày càng được tăng cường:
- Cung cấp thông tin người bán: Các sàn thương mại điện tử có trách nhiệm cung cấp thông tin về tên người bán, mã số thuế (nếu có), địa chỉ, số tài khoản ngân hàng, doanh thu phát sinh và các thông tin liên quan khác của các cá nhân, tổ chức kinh doanh trên sàn cho cơ quan thuế theo định kỳ (thường là hàng quý).
- Khai thác dữ liệu giao dịch: Cơ quan thuế sẽ sử dụng dữ liệu này để đối chiếu, kiểm tra việc kê khai thuế online của người bán, phát hiện các trường hợp không kê khai hoặc kê khai không đủ.
- Đại diện khai, nộp thuế (trong một số trường hợp): Mặc dù chưa phải là quy định phổ biến, nhưng trong tương lai, một số quốc gia đã áp dụng mô hình các sàn thương mại điện tử đại diện thu và nộp thuế đối với các cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ. Tại Việt Nam, quy định này có thể sẽ được xem xét để tăng cường hiệu quả quản lý thuế TMĐT.
- Tăng cường phối hợp: Cơ quan thuế và các sàn thương mại điện tử sẽ phối hợp chặt chẽ hơn trong việc hướng dẫn người bán tuân thủ quy định thuế, cung cấp các công cụ hỗ trợ kê khai thuế online.
Việc các sàn thương mại điện tử cung cấp thông tin là một bước tiến lớn trong công tác quản lý chính sách thuế với thương mại điện tử. Điều này giúp cơ quan thuế có cái nhìn toàn diện hơn về doanh thu thực tế của các cá nhân và tổ chức kinh doanh online.
Sàn thương mại điện tử đóng vai trò trung gian quan trọng trong việc hỗ trợ người bán thực hiện nghĩa vụ thuế.
Hướng dẫn kê khai thuế online cho kinh doanh điện tử
Kê khai thuế online là phương thức chính thức và bắt buộc đối với hầu hết các doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh hiện nay.
1. Đối với doanh nghiệp
Doanh nghiệp thực hiện kê khai thuế online thông qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế và các phần mềm hỗ trợ kê khai (HTKK).
- Đăng ký tài khoản và chữ ký số: Doanh nghiệp cần đăng ký tài khoản trên Cổng thuế điện tử và sở hữu chữ ký số (USB Token) để thực hiện giao dịch điện tử.
- Kê khai các loại thuế:
- Thuế GTGT: Kê khai theo tháng hoặc quý tùy thuộc vào doanh thu. Nộp Tờ khai thuế GTGT.
- Thuế TNDN: Kê khai tạm tính theo quý và quyết toán theo năm. Nộp Tờ khai tạm tính TNDN và Tờ khai quyết toán TNDN.
- Thuế Môn bài: Kê khai và nộp một lần vào đầu năm hoặc khi mới thành lập.
- Nộp tiền thuế online: Sau khi kê khai và được chấp nhận, doanh nghiệp thực hiện nộp tiền thuế qua các cổng thanh toán điện tử của ngân hàng hoặc trên Cổng Tổng cục Thuế.
- Hồ sơ kèm theo: Hóa đơn điện tử (đã được đăng ký với cơ quan thuế), sổ sách kế toán điện tử, và các chứng từ liên quan khác.
2. Đối với cá nhân kinh doanh online
Cá nhân kinh doanh online có thể thực hiện kê khai thuế online theo phương pháp kê khai hoặc nộp thuế khoán (nếu đủ điều kiện).
- Phương pháp kê khai: Áp dụng cho cá nhân kinh doanh quy mô lớn hơn, hoặc cá nhân nộp thuế theo từng lần phát sinh. Cá nhân tự kê khai doanh thu, chi phí và tính thuế. Việc kê khai thuế online có thể được thực hiện qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế hoặc các ứng dụng hỗ trợ.
- Phương pháp nộp thuế khoán (dành cho hộ kinh doanh): Đối với hộ kinh doanh không thực hiện chế độ kế toán, cơ quan thuế sẽ xác định mức doanh thu và mức thuế khoán cố định hàng quý hoặc hàng năm. Cá nhân có thể nộp thuế theo thông báo của cơ quan thuế qua các kênh điện tử.
- Nộp thuế qua ứng dụng eTax Mobile: Ứng dụng này giúp cá nhân tra cứu nghĩa vụ thuế, nộp thuế tiện lợi ngay trên điện thoại di động.
- Liên thông dữ liệu từ sàn TMĐT: Cơ quan thuế sẽ dựa trên dữ liệu mà các sàn thương mại điện tử cung cấp để đối chiếu với kê khai của cá nhân. Nếu có sự chênh lệch lớn, cá nhân có thể được yêu cầu giải trình hoặc điều chỉnh.
Quy trình kê khai thuế online cơ bản cho cá nhân:
- Đăng ký mã số thuế cá nhân: Nếu chưa có.
- Đăng ký tài khoản trên Cổng TTĐT của TCT: Để thực hiện các giao dịch điện tử.
- Kê khai doanh thu: Nhập liệu doanh thu phát sinh từ các nguồn online.
- Hệ thống tự động tính thuế: Dựa trên doanh thu kê khai và tỷ lệ thuế quy định.
- Nộp thuế: Thực hiện nộp tiền thuế qua ngân hàng điện tử, ứng dụng eTax Mobile hoặc các kênh thanh toán khác.
>>> Xem thêm: Chính sách ưu đãi thuế cho doanh nghiệp công nghệ và startup 2025
Chính sách thuế với thương mại điện tử và kinh doanh online năm 2025 ngày càng hoàn thiện, hướng tới môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch. Nắm vững thuế TMĐT, trách nhiệm của sàn thương mại điện tử, và cách kê khai thuế online là chìa khóa để doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh online phát triển bền vững. Hãy xem tuân thủ thuế là một phần chiến lược kinh doanh.
Nếu bạn cần tư vấn chuyên sâu về chính sách thuế với thương mại điện tử hoặc hỗ trợ kê khai thuế online, liên hệ Kế toán Sao Kim qua hotline: 0879 299 777. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên chặng đường kinh doanh số!
